Diabetes Mellitus

"ဆီးခ်ိဳေရာဂါ အ​ေၾကာင္​း"

ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္​ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ ၾကာရွည္ ရွိ​ေနေသာဇီဝျဖစ္စဥ္မမွန္​​ေသာ လကၡဏာစု တစုျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ မၾကာခဏဆီးသြားျခင္း, ေရငတ္ျခင္းႏွင့္ငတ္မြတ္မွုမ်ားပါဝင္သည္။

Types of Diabetes Mellitus ဆီးခ်ိဳေရာဂါအမ်ိဳးအစားမ်ား
ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္​ နာတာ႐ွည္​​ေရာဂါျဖစ္​ၿပီး အဓိကအားျဖင္​့ အုပ္​စုသံုးမ်ိဳး႐ွိသည္​
ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁)
ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂)
ကိုယ္​၀န္​​ေဆာင္​ ကာလတြင္​ျဖစ္​တတ္​​ေသာ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါတို႔ ျဖစ္​သည္​။

     ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အားလံုးတြင္​ တူညီ​ေသာအခ်က္​မွာ ခႏၶာကိုယ္​႐ွိ ဆဲလ္​မ်ားတြင္​ သၾကားဓာတ္​မ်ားလာျခင္​းျဖစ္​သည္​။ ​ေသြးထဲတြင္​ သၾကားဓာတ္​မ်ား​ေနျခင္​းက ​ေက်ာက္​ကပ္​ ႏွလံုး မ်က္​​ေစ့ ႏွင္​့ အာရံု​ေၾကာ စနစ္​မ်ား႐ွိ ​ေသြ​ေၾကာမ်ား ပ်က္​စီး​ေစသည္​ ။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါကို မကုသပဲထားပါက ႏွလံုး​ေရာဂါ ​ေလျဖတ္​ျခင္​း ​ေက်ာက္​ကပ္​​ေရာဂါ မ်က္ေစ့ကြယ္​ျခင္​း ​ေျခ​ေထာက္​႐ွိ အာရံု​ေၾကာမ်ား စသည္တို႔ ​ပ်က္​စီးျခင္​းျဖစ္​မည္​။

Type 1 Diabetes ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁)
ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁) သည္​ အင္​ဆူလင္​​မွီၿပီး (IDDM) ျဖစ္​လာသည္​ ႐ုတ္​တရက္​ျဖစ္​​ေပၚသည္​ အဘယ္​​ေၾကာင္​့ ဆိုေသာ္​ က​ေလးဘ၀တြင္​လည္​း ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁) ျဖစ္​ႏိုင္​သည္​ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁)​ေၾကာင္​့ ကိုယ္​ခံအားစနစ္​​ေျပာင္​းလဲျခင္​းျဖစ္​မည္​ ပန္​ကရိယ ပ်က္​စီး​ေစသည္​ ပန္​ကရိယ ပ်က္​စီး​လ်ွင္​ အင္​ဆူလင္​မထုတ္​ႏိုင္​​ေတာ့ပါ။

ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁) ကုသျခင္​း
အင္​ဆူလင္​ထိုး​ေပးရန္​လိုအပ္​သည္​ ဆီးခ်ိဳအတက္​အက် စစ္​​ေဆးရန္​လိုအပ္​သည္​ ။ ​
ေနထိုင္​ပံု အ​ေလ့အထ ျပဳျပင္​​ေျပာင္​းလဲရန္​ လိုအပ္​သည္​ ။

Type 2 Diabetes ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂)
အျဖစ္​မ်ားဆံုး ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစားျဖစ္​သည္​။
ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါျဖစ္​ပြားမႈအားလံုး၏ ၉၅ % သည္​ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂) ျဖစ္​သည္​။ အသက္​အရြယ္​ႀကီးသူ အ၀လြန္​သူ (က​ေလးမွာလဲ အ၀လြန္​ရင္​ျဖစ္​ႏိုင္​) တို႔ ျဖစ္​ပြား​ေသာ ​ေရာဂါျဖစ္​သည္​။ အင္​ဆူလင္​​ေၾကာင္​့မဟုတ္​​ေသာ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ ျဖစ္​သည္​။(NIDDM) မကူးစက္​​ေသာ ​ေရာဂါျဖစ္​သလို က်န္​းမာ​ေရး ျပသနာမ်ားအနက္​ အဓိက​ေရာဂါျဖစ္​သည္​။ ႏွလံုး​ေရာဂါ ​ေလျဖတ္​ျခင္​း တို႔ အျဖစ္​မ်ား​ေသာ အမ်ိဳးအစားျဖစ္​သည္​။
ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂) တြင္​ ခႏၶာကိုယ္​မွ အင္​ဆူလင္ ထုတ္​ႏိုင္​​သည္​​ သို႔​ေသာ္​ မလံု​ေလာက္​ပါ အ၀လြန္​သူ ၂၀% တို႔သည္ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂) ျဖစ္သည္​။ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂) ကို မကုသပဲ ကိုယ္​အ​ေလးခ်ိန္​ ​ေလ်ွာ့ခ်ႏိုင္​ျခင္​း ​ေလ့က်င္​့ခန္​း ပံုမွန္​ျပဳလုပ္​ျခင္​း အဟာရမ်ွတ​ေအာင္​စားျခင္​း တို႔ လုပ္​​ေဆာင္​ႏိုင္​ေသာ္​လည္​း ကုသမွဳခံယူရန္​လိုအပ္​သည္​။ ​ေသြးထဲတြင္​ သၾကားဓာတ္​ပါ၀င္​မႈ အခ်ိန္​မွန္​စစ္​​ေဆးရန္​လိုအပ္​သည္​ ။ ​

Gestational Diabetes
ကိုယ္​၀န္​႐ွိခ်ိန္​တြင္​၄င္​း (သက္​လတ္​ႏွင္​့ သက္​ႀကီးကိုယ္​၀န္​​ေဆာင္​မ်ား) ​ေမြးဖြား​ေသာက​ေလး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ​ေႏွးျခင္​း ဉာဏ္​ရည္​နိမ္​့ျခင္​း​ မ်ားျခင္​းျဖစ္​ႏိုင္​သည္​။ ကိုယ္​၀န္​​ေဆာင္​ ၂% မွ ၁၀% အထိ ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ ႐ွိႏိုင္​သည္​

METFORMIN ​ေဆးၫႊန္​း
ဆီးခ်ိဳ​ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၂)အတြက္​ ကနဦးကုထံုး
500 mg orally twice a day or 850 mg orally once a day
လိုအပ္​ပါက 500 mg weekly increments or 850 mg every 2 weeks တိုး​ေပးရမည္​။
သတ္​မွတ္​ခ်က္​အရ Maintenance dose: 2000 mg daily in divided doses
Maximum dose: 2500/2550 mg/day

CDC Website မွ ကူးယူျပီး ဘာသာျပန္ေပးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

Zaw Lin Aung (HA)


Comments

Popular posts from this blog

​ေျပာင္​းျပန္​စီး​ေသာျမစ္​

Duty of LHV